Melk: liever niet

In mijn zoektocht naar kennis over chronische vermoeidheid ben ik zuivel al vaak tegengekomen. En meestal in negatieve zin. Het is voor velen van ons veel minder gezond dan gedacht.

Daarom is het voor mensen die te weinig energie hebben, of die CVS hebben, aan te raden melkproducten te laten staan. Zuivel is namelijk een energieslurper. Je lichaam heeft moeite het te verwerken. Zuivel is namelijk moeilijk te verteren. Maar ook is er vaak sprake van een intolerantie of een allergie.

Dat er een relatie blijkt te zijn tussen chronische vermoeidheid en lactose intolerantie kun je uit dit onderzoek opmaken:1.

Intolerant of allergisch

Wat goed is om te weten, is dat er een verschil is tussen een lactose intolerantie en een koemelk allergie.

Bij lactose intolerantie kan het melksuiker lactose niet goed worden verteerd. Dit komt omdat het enzym lactase niet, of in onvoldoende mate, wordt aangemaakt. Het gevolg is dat de lactose onverteerd in de darmen terecht komt. De bacteriën in de dikke darm gaan vervolgens de lactose vergisten, met als gevolg klachten als buikpijn, kramp, opgezette buik en misselijkheid.

Bij koemelkallergie reageert het lichaam op een melkeiwit dat in de bloedbaan terecht is gekomen. Je lichaam ziet dit eiwit als een indringer en tuigt daarom een immuunreactie op, om de ‘indringer’ onschadelijk te maken. Symptomen kunnen zijn: huidklachten (eczeem, netelroos, galbulten, oedeem), luchtwegklachten, maagdarmklachten en anafylaxie 2.

Jij ook?

Wil je weten of je ook last hebt van zuivel? Gewoon testen! Eet en drink een week lang geen melkproducten en kijk hoe je je voelt. Vervolgens begin je weer met het eten van zuivel. Ervaar dan hoe je lichaam reageert.

Doordat we gewend raken aan klachten en symptomen, worden deze na verloop van tijd normaal. Het tijdelijk schrappen van een bepaald soort voedsel laat zien dat bepaalde klachten niet normaal zijn. Deze klachten zijn het resultaat van hetgeen je zojuist weer bent gaan eten. Zo ben ik erachter gekomen dat iedere avond buikpijn toch echt het gevolg was van het eten van brood.

Goed voor je botten?

We zijn er van overtuigd geraakt dat zuivel noodzakelijk is om voldoende calcium binnen te krijgen. Anders krijgen we osteoporose….

Het klopt dat er in melk veel calcium zit. De vraag is of je dit ook daadwerkelijk goed op kan nemen. In melk zit namelijk ook fosfaat. Fosfaat is een mineraal dat in veel voedselproducten zit. Niet alleen in zuivel, maar ook in vlees, vis, peulvruchten en tegenwoordig ook als fosfaat bevattende E-nummers in frisdranken en bewerkt voedsel. De kans is dus aanwezig dat je ongemerkt behoorlijk wat fosfaat binnenkrijgt.

Nu is het zo dat een (te) hoge inname van fosfaat (fosfor) zorgt voor een verminderde opname van andere mineralen. Zoals bijvoorbeeld calcium. Uit onderzoek blijkt dat er aanwijzingen zijn dat een te hoge fosfaat inname zorgt voor verlaagde botdichtheid, verhoogde kans op hart -en vaatziekten en een verhoogd risico op slecht werkende nieren 3.

Wat hier wel bij moet worden vermeld is dat met name de verhouding tussen calcium en fosfor leidend lijkt te zijn. Het is niet alleen de zuivel die zorgt voor verminderde opname, maar de grote hoeveelheid fosfaat in al ons eten. Niettemin wel een aanleiding om kritisch te zijn over onze melkinname.

Vitamine D en calcium

Wat verder vaak vergeten wordt, is dat vitamine D nodig is om calcium op te nemen. In mijn blog (4) over vitamine D heb ik al geschreven dat ongeveer 50% van de mensen een tekort heeft aan deze vitamine. Dit betekent dat zij allemaal moeilijk de beschikbare calcium kunnen opnemen. Dus osteoporose blijft een risico als je onvoldoende vitamine D hebt.

Melk is moeilijk te verteren

Melk heeft vrij lange eiwitketens en is hierdoor lastig te verteren. Helemaal als je het enzym lactase niet hebt. Het kost je dus ontzettend veel moeite, en dus energie, om deze eiwitten te verteren. Als je energie genoeg hebt: geen probleem. Maar als je al met moeite de dag kunt volbrengen? Beter laten staan. Scheelt vaak ook veel buikklachten.

Wil je het toch een keertje weer proberen? Kies dan voor geiten -of schapenmelk. Door de kortere eiwitketens zijn deze een stuk makkelijker te verteren.

Ontstekingen

Het lijkt erop dat zuivel ontstekingen in de hand werkt. Helaas is nog niet helemaal duidelijk in welke mate dit is en hoe het precies werkt. Een interessante studie 5 laat wel zien dat melk niet per se een gezondheidsvoordeel hoeft op te leveren. Het lijkt zelfs de kans op botbreuken en sterfte (‘mortality’) te vergroten. Meer onderzoek is echter nodig om na te gaan of er ook echt sprake is van een causaal verband.

Al met al zie ik redenen genoeg om het gebruik van melk te matigen.  Zeker als je kampt met chronische vermoeidheid!

Heel veel gezondheid & geluk gewenst,

Tamara