Hoge vitamine B12-waarde dodelijk?
Afgelopen week kwam het UMCG met het volgende bericht: ‘Hogere vitamine B12-waarde voorspelt grotere kans op sterfte’. Omdat ik zelf altijd veel baat heb gehad bij hogere vitamine B12-waardes, schrok ik natuurlijk van deze kop. En ik weet dat veel mensen met chronische vermoeidheidsklachten B12 suppletie slikken of een injectie krijgen.
Het kan niet anders dan dat door een onderzoek als dit onrust is ontstaan onder de ‘gebruikers’ van B12. Mogelijk zijn er mensen uit voorzorg gestopt met B12 suppleren. Terwijl een B12 tekort enorme gevolgen kan hebben.
Cijfers
In principe heb je in Nederland een verlaagde B12 status als het totaal vitamine B12 in het bloed onder de 150 pmol/L zit. Boven de 250 pmol/L zit je volgens de richtlijnen goed.
Persoonlijk denk ik dat er altijd gekeken moet worden naar de klachten, in plaats van alleen naar de waarden in het bloed. Misschien hebben sommige mensen op papier geen B12 tekort, maar ervaren ze wel de klachten. Vaak knappen deze mensen enorm op door het suppleren van B12, of door het geven van injecties. Gelukkig zijn steeds meer huisartsen niet meer zo rigide in het toepassen van de ondergrens en kijken ze meer naar het klinische beeld van de patiënt.
Welke grens je ook neemt, er zijn veel meer mensen met een B12 tekort dan gedacht. Een voorzichtige schatting komt uit op 3 tot 5 % van de Nederlandse bevolking 1. Bij ouderen is het bekend dat het risico op een B12 tekort toeneemt met de leeftijd. Maar ook steeds meer jongeren hebben tegenwoordig een tekort.
Symptomen tekort B12
Maar wat zijn nu precies de symptomen van een B12 tekort? Het lastige is dat de klachten die voortvloeien uit een tekort heel divers zijn en daarom soms moeilijk te plaatsen. Een paar veel voorkomende klachten zijn:
- Tintelingen, doof gevoel, brandend gevoel in armen, benen, handen en/of voeten, zenuwpijn, op “watten” lopen, uitvalsverschijnselen
- Concentratiestoornissen, geheugenproblemen
- Spierpijn, krachtverlies
- Vermoeidheid, slaperigheid
- Kortademigheid, benauwdheid, hartkloppingen
- Duizeligheid
- Bleekheid huid
- Het koud hebben
- Haaruitval
- Veranderingen in gezichtsveld, wazig zien
- Spiertrekkingen en spierkrampen
- Incontinentie, vaak plassen
- Oorsuizen
Voor een uitgebreide lijst symptomen zie 2.
Hoe kan je een B12 tekort oplopen?
Dat kan door verschillende zaken ontstaan. Als je onvoldoende B12 via je voeding binnenkrijgt bijvoorbeeld. Met name vegetariërs en veganisten moeten hierop bedacht zijn.
Het kan ook zijn dat je wel voldoende voeding met B12 eet, maar dat je lichaam niet in staat is om het op te nemen. Dit is het geval bij bijvoorbeeld pernicieuze anemie, de ziekte van Crohn en coeliaki. Maar ook parasieten in de darmen of een helicobacter pylori bacterie kunnen op den duur zorgen voor problemen in de opname van B12.
Wat zeker ook een oorzaak van B12 tekorten kan zijn, is (langdurig) medicijngebruik. Denk hierbij aan maagzuurremmers (omeprazol, pantazol), neomycine (antibiotica), metformine (diabetes) en Questran (cholesterolverlager).
En voor de jongeren onder ons: lachgas zorgt ook voor een B12 tekort!
Is een van de bovenstaande situaties op jou van toepassing? En ervaar je klachten? Dan zou ik zeker eens je B12 waarden laten checken!
Nuance
Het onderzoek van het UMCG heeft al met al voor nog al wat onrust gezorgd. Zodanig dat ze zich genoodzaakt voelden de dag erna enige nuance aan te brengen in de toch wat sensatie beogende conclusie van het onderzoek.
Het UMCG heeft aangegeven dat er bij de algemene bevolking (dus niet bij de mensen met een aangetoond B12 tekort) een associatie is tussen een hoge B12-spiegel en vroegtijdige sterfte. Overigens is dit verband niet echt iets nieuws onder de zon. Er is al langere tijd bekend dat een hoge B12 waarde (zonder dat de persoon in kwestie B12 suppleert) kan duiden op (ernstige) onderliggende aandoeningen. Dat betekent niet dat mensen die B12 tekorten hebben bij hoge waardes een risico lopen! Sterker nog; voor veel mensen zijn die hoge waardes juist nodig om te herstellen.
Daarnaast geven de onderzoekers ook aan dat er geen sprake is van een oorzakelijk verband (een hoge B12 spiegel is niet de oorzaak van de vroegtijdige sterfte), maar dat er waarschijnlijk sprake is van een onderliggende aandoening die zorgt voor de hoge waardes en voor de vroegtijdige sterfte 3.
Kortom, dit onderzoek laat zien dat hoge B12-spiegels niet altijd onschuldig zijn. Als je hoge B12-spiegels hebt zonder dat je B12 slikt of spuit dan zou ik zeker even bij de huisarts langs gaan voor nader lichamelijk onderzoek.
Hopelijk gaat het UMCG de komende tijd onderzoeken welke onderliggende conditie de oorzaak is van de hoge B12 -spiegels en de vroegtijdige sterfte. Want eigenlijk is dat pas echt interessant!
Stoppen met B12?
Moet je nu voorzichtig zijn met het suppleren van B12? Ja en nee. Op het moment dat er bij jou een medisch tekort is geconstateerd, kun je gewoon je B12 blijven gebruiken. In de rest van de gevallen kan B12 suppletie meestal geen kwaad, maar je kan voor de zekerheid altijd even overleggen met je huisarts. Maar ook orthomoleculair therapeuten kunnen je veel informatie geven over het hoe, wanneer en waarom suppleren van B12. Neem gerust contact met mij op voor een gratis en vrijblijvend gesprek over jouw persoonlijke situatie: